Portal cidadán do Concello de Zas

25N | Zas en Igualdade

24-11-2021

En 2019 o 016, o número para emerxencias de violencia contra as mulleres, que é gratuito e non deixa pegada na factura, atendeu 2330 chamadas desde Galicia. 2330 chamadas. Iso son algo máis de seis chamadas diarias. Imaxinemos quen serán as seis que chamen hoxe, cal é a súa situación de perigo, imaxinemos quen é o suposto agresor, como se chama, como saúda os compañeiros no traballo, como sorrí á camareira no bar, como beixou o fillo, diante do colexio.

Nos xulgados galegos de violencia sobre a muller, no ano 2019 rexistráronse 6.551 denuncias. 6.551 denuncias son  case 18 denuncias diarias. Imaxinemos quen serán as dezaoito denunciantes hoxe, cal é a súa situación de perigo, imaxinemos quen é o suposto agresor, como se chama, como saúda aos compañeiros no traballo, como sorrí á camareira no bar, como beixou o fillo, diante do colexio.

Hoxe, 25 de novembro, lembramos as irmás Mirabal -Patria, Minerva e María Teresa-, tres activista políticas da República Dominicana, torturadas, violadas e encarceradas en distintas ocasións e, finalmente, o 25 de novembro do 1960 secuestradas e golpeadas até a morte por orde do ditador Trujillo.

Patria, Minerva e Maria Teresa eran “revoltosas”.

Os asasinos foron: Rafael Leónidas Trujillo, Xeneralísimo da República Dominicana na altura, José René Román Fernández, Secretario de Estado das Forzas Armadas. Cándido Torres Tejada, Xefe de Operacións do Servizo de lntelixencia Militar na estación central en Cidade Trujillo. E os executantes: Victor Alicinio Peña Rivera, Ciriaco de la Rosa, Ramón Emilio Rojas Lora, Alfonso Cruz Valerio, Emilio Estrada Malleta, Néstor Antonio Pérez Terrero e José Andeliz.

Parece que o principal motivo de que fosen asasinadas é que eran militantes, activistas, revolucionarias, mulleres problemáticas, chavalas de boa familia - iso si- as fillas dun home de negocios, alumnas dun internado relixioso, do Colexio Inmaculada Concepción de La Vega. E saen rebeldes. Vaia por deus. Parece que fosen un pouco responsábeis, un pouco si que foi culpa súa, non? Se non andasen niso non IIes pasaría nada.

É fácil a trampa discursiva, pensar que o silencio nos protexe. Pensar que a submisión nos protexe é unha arma para perpetuar a dominación e o abuso. Foron asasinadas por culpa dos asasinos: Rafael Leónidas Trujillo, Xeneralíssimo da República Dominicana na altura, José René Román Fernández, Secretario de Estado das Forzas Armadas. Cándido Torres Tejada, Xefe de Operacións do Servizo de lntelixencia Militar na estación central en Cidade Trujillo. E os executantes: Victor Alicinio Peña Rivera, Ciriaco de la Rosa, Ramón Emilio Rojas Lora, Alfonso Cruz Valerio, Emilio Estrada Malleta, Néstor Antonio Pérez Terrero, José Andeliz.

Tamén hai quen di que agora hai máis asasinatos que antes. Tamén hai máis divorcios que antes, con certeza. Tal vez as mulleres son (somos) máis desobedientes que nunca. Ou igual están resucitando, porfionas, nos nosos corpos as desobedientes de outras xeracións. As insubmisas. As bruxas do século XIV ou XVII, por exemplo.

Se é asi, que asi sexa. Até que non sexa necesario rebater o negacionismo, até que non haxa violencias estruturais, un iceberg terrorífico do que apenas vemos un pico, uns poucos números de asasinadas, algunhas violacións, algúns insultos machistas.

Damos a benvinda hoxe -e cada día- á poesía como un lume para ir desfacendo esa tremenda montaña de xeo do terror machista:

(a continuación 3 poemas de Lucia Aldao)

 

Donas e señoras da escuridade e da risa

 

É verán e é noite.

O que hai no ceo son meteoros velocísimos

pero nós dicimos que son os deuses xogando a pelota-capital. É un verso e un chiste privado ao mesmo tempo.

Témolo todo: a escuridade e a risa.

 

Quen sabe que deste lado do souto a Iúa non molesta somos nós.

Sabemos localizar

e a todo espazo esixímoslle que sexa

zona de confort e campo de batalla ao mesmo tempo.

Temos o corazón formado por dentro e por fóra temos a ollada peraltada

temos a danza e o colapso.

 

Mira o corpo como se prepara para esta beleza heroica.

 

A media noite tiramos cara os ollos dos cabalos, paramos neles como adolescentes nun portal.

Alí contámonos as cousas que nunca antes nos contamos.

 

Cerimoniosas ata para os segredos.

Entón, confeso:

unha vez déronme a escoller entre a paz interior e un sobre sorpresa e escollín o sobre sorpresa.

 

 

Todo está ben.

Donas e señoras da escuridade e da risa. É florido o chan no que caemos.

 

Andrea

 

Andrea que escapaches do meu entendemento e da miña memoria.

Andrea da que non recordo nada máis que unha sacudida unha estraña sensación de beleza

unha primeira vez tan sutil que nunca mereceu que eu a chamase primeira vez. Andrea, por que viñeches hoxe á miña cabeza?

Xamais che dediquei tempo

non fuches escusa para xustificar nada do que veu despois.

Hoxe regresaches a min e estou recordándote desde os meus ollos e desde unha vista de paxaro

porque pode a imaxe de nós as dúas á imaxe de ti soa, Andrea.

 

Igual que o sexo nun bosque algo iluminado

non sabes se queres ser quen fai ou quen observa. Aquí podo ser as dúas.

 

Andrea, estou esforzándome por rodar unha película neste verso: as sabas brancas e o seu ruido enxordecendo o ruido da praia eu paralizada

a miña incapacidade para seguirche o ritmo.

Eras salvaxe e loira

pouco máis recordo e iso é algo doloroso para unha memoria prodixiosa. Andrea, por que Ile chaman a praia das Gaivotas se só hai avespas?

Dábache igual o meu evidente medo

o teu goce estaba por riba do meu padecemento

pero tanto tiña porque ti mesma estabas por riba del tamén.

 

A memoria son as sabas é o mar

son eu trinta anos máis tarde nomeando o que sentín

completando a vivencia coa lectura que merece. Andrea, que bonito te movías. Literalmente inalcanzable.

O teu riso enxordecía o ruido das sabas que enxordecían o ruido do mar. Como conseguiches convencerme para escapar contigo a min

que me aterrorizaba a liberdade?

Nunca antes se esforzou ninguén tanto en ir a-un-sitio.

Andrea, perseguíndote a ti estaba perseguíndome a min mesma. Teño 38 anos e tardei 30 veráns en alcanzarte.

 

Esfolar un minotauro

Quen es, e en que lugar puxeches o meu medo? Van estas palabras cara o centro do labirinto,

van sen fío que as guíe para evitar que volvan polo mesmo camiño, que sexan as mesmas cando regresen.

Van comigo, que son muller e polo tanto son un corpo exposto á morte. Non vai ser este verso unha figura literaria de repetición:

Son muller e polo tanto son un corpo exposto á morte. Dise pronto. Noméanse axiña séculos de dor.

 

O labirinto, igual que a túa casa, nunca é grande dabondo como para que se poida cumprir unha orde de afastamento.

Entón, podemos afirmar xa non só que o asasino anda sempre solto, que é sombra e compañia cotiá,

senón que é tamén o fío da súa propia pel que nos fai volver a el

e irremediablemente vivir en condición de vitima. O terror será asi sombra e compañia cotiá,

ese amigo que te quere mal,

que fai de ti unha máscara de came

que fai que sexas ti mesma sempre que ti mesma sexas ti mesma aterrorizada

ti mesma observada e xulgada ata a saciedade. Quen es, en que lugar puxeches o meu medo?

 

Esfolar un minotauro.

Arrìncarlle a pel para ver se hai luz.

 

A continuación 3 poemas de Charo Lopes

 

De como acontece o fin do mundo

Anedota O

Margarita foi queimada num silêncio abafante similar ao de Falconetti, porque se negou a abjurar. No chão da terra herege onde a enterraram, escreveram “bruxa", com todas as letras. Lola, a sua amante, foi esquartejada e os cachos estercados pelos caminhos. Eis o papado de inocêncio VIII.

Com uma alquimia secreta converteram as cinzas em ametistas

lilás e brilhantes

a receita levava água termal

a boralha dos ossos com madeira de loureiro e um toque de anis a terra com terminações nervosas e gritos

o silêncio terrorífico das filhas olhando

 

Mutilados os pés da terra a razão do peito

os braços dos abraços

maldigo eu também o vosso deus antropomorfo em línguas minorizadas.

E podemos ser piores.

Beberei o sangue e comerei a carne

-ora pro nobis-

 

e mil vezes marichiweu mil vezes.

 

Anedota última

As assassinadas são números. Maria José não aparece nos nÚmeros, porque a matou o genro.

 

De álbum

poema 17

 

é raro beber leite de um mamifero que nom seja a própria mãe tão raro como ver a minha cara

nas fotos e pretender reconhecer-me

em essa voz

 

há muitas vidas sem memória essas

para as que não se inventaram signos no quarto escuro geriátrico deserto

espécies sem articulação vocal

há quem não emprega nem uma das seis mil línguas humanas sem forças para a auto representação

 

desmantelar a autoridade

como uma aprendizagem preverbal

 

para elas ceder a palavra ou o silêncio

deixar o espaço

ar para todas um Iugar

onde equivocar-se e seguir

fazer desenhos de árvores casas animais estrelas manchas

por exemplo

pode ser que sobrevivam os cobardes mas o importante não é ser o último

 

poema 18: espelhos

 

as coelhas de ravensbrück são um quadro hiper realista a minha bisavó ainda ali cosendo meias

com cristais nos olhos

 

perceber sem modelar é um treino

permitir as crianças medrarem em todas as direcções

e deixar a ira sair rompendo os marcos fazê-la sol

para evitar a aniquilação

 

tornar a classificação como torna a alva a noite

agora que eu já não tenho fame nadar rio arriba

 

é a única obriga

com as que vão nascer nadar rio arriba

e com as que morrem e vivem e nosoutras e eu nadar rio arriba

é muito melhor que a esperanza e quem nunca visse o mar

pode oferecer fruta desde as beiras molhar as mãos

 

colocar espelhos diante das nadadoras afoutas temerárias inseguras

a nadar rio arriba

para que nos vejam como somos acarinhar a nossa própria cara como se fosse a sua

e a sua como se fosse a nossa mãe

em tais circunstâncias

seremos imunes aos venenos mais frequentes e podem aparecer novos sentidos

fruto de observar o espéculo como um animal não humano

sentidos ainda sem nome

mas instalados em potência em órgãos sensiveis que já habitam dentro dos nossos corpos

pelo reflexo

de serem as outras outras e eu outras

cortei o cabelo como elas pintei as pálpebras

rompi os espelhos eram eu

negar-se a uma mesma

é uma forma de ódio às iguais negar a diferença das iguais

é umha forma de ódio a uma mesma

 

na casa acontece a paixão negativa às vezes

por pretendermos medir o impossível em esses casos dirigir a ira

cara fora e o apreço cara a própria pele

 

para não enganar-se de inimigo

 

 

Despedimos este acto agradecendo á Deputación da Coruña a lexitimación desta loita pola igualdade. Necesaria, imprescindibel para que o consenso estea claro, para que se corrixa de forma estrutural a situación e deixemos de sumar nas estatisticas de violencia contra as mulleres. Tamén para que se deixen de difundir bulos sobre denuncias falsas e casos illados, sobre homes perturbados que agriden a súa muller, ou ás súas crianzas para danar a SÚa muller.

 

Lembremos a realidade; a maioria das agresións acontecen na casa. A maioria das violacións acontecen dentro da propia parella, porque hai quen pensa que unha vez se accedeu a estar en parella, se lle outorgan dereitos sobre a consorte.

Analicemos a realidade: a maioria das agresións sexuais a crianzas son por parte dun familiar. O patriarcado somos nós. Deixemos de banalizar ou de externalizar as responsabilidades: o patriarcado é un sistema de relacionamento que perxudica a todas as persoas. Visibilicemos o iceberg.

 

Un golpe é precedido dun insulto. Un insulto é unha palabra que se profire con vontade ofensiva, tipo: es ben inútil, tipo es ben puta, tipo es ben desagradecida, ben egoísta, ben burra.

E o insulto é precedido da certeza por parte de quen o profire de que ten o dereito a exprimir a sua raiba, o seu malestar, porque o que di, é unha realidade, e ten dereito a dicir que é ben puta cando se liou con outro, cando acabou ela a última lata de mexillóns, cando fixo o que lle apeteceu sen preguntar, sen pedir permiso.

 

A sensación de lexitimidade que sente quen insulta é precedida da sensación de que un pouco, a persoa insultada, un pouco si que merece que lle chamen a atención, que a poñan no seu sitio, que se corte. Porque un pouco puta parece, con ese escote, con esas uñas de xel, con esas extensións de pestanas, con esas mechas californianas.

 

E ese xuízo sobre o aspecto da tipa, da chavala, da señora, da pavita, ese xuízo “que a min tanto me ten, eh?” pero vaia pinta. Ese xuízo é precedido por unha foto nunha revista, co titular “consegue un corpo 10 para este verán”, e tamén vén precedido por unha canción de amor que di “sin ti no soy nada”, e tamén vén precedido por unha vez en que alguén ollou as mensaxes no telefone da súa parella, por unha curiosidade un pouco triste, un pouco de ciumenta, un pouco tóxica; un pouco de posesividade sempre se considerou amor.

 

E esa posesividade vén precedida dun comentario cando a nena tiña sete anos e alguén pregunta, “tes mozo?” e a ninguén lle estraña. E ninguén pensa porque non lle preguntan á nena de sete anos se ten moza, ou se xoga ao fútbol coas amigas, ou se quere descubrir como se matan as crías das vacas para que bebamos leite no recreo.

 

Esa pregunta de se tiña mozo aos sete anos. Porque ter mozo é unha cousa moi importante para as nenas, e máis importante ainda para as mulleres adultas, que deberían ter todas mozo para non seren unhas miserábeis. E entón ten sentido aturar a un imbécil porque máis triste é estar soa. E en fin. Xa con poucas horas de vida che furaron as orellas, para que se saiba ben que o bebé ten vulva e por tanto está adornado para un día ter mozo. Ao bebé con pene non lles furan as orellas porque xa as furará el se quere, entretanto, terá nenas adornadas facendo de azafatas. Entregando ramos de flores ao campión.

Por favor, señoras, señores, señoros, deixemos de educar campións e princesas, porque de esa fariña, está feito este patriarcado.